این را بدانید خودرو مانند هر وسیله دیگری ممکن است بنا به دلایل مختلفی مثل تصادف، ضربه و مشکلات فنی دچار آسیب و خرابی شود؛ به گونه ای که قطعات آن نیاز به تعویض و یا تعمیر داشته باشند. و همانطور که در بالا ذکر شد بهتر است با این لوازم یدکی آشنایی داشته باشید تا بتوانید اگر به دلیل نبود مکانیک و یا فرد متخصص در زمینه خودرو، به راحتی قطعه خراب را تعویض نمایید تا خودرو بتواند به فعالیت خود ادامه دهد.
همچنین این لوازم یدکی باید متناسب با نوع و مدل خودرو و مخصوص کارخانه یا زیر مجموعه های همان کارخانه خودروسازی باشند؛ چرا که با توجه به اهمیت لوازم یدکی، ممکن است برخی از مجموعه ها لوازم یدکی جعلی و تقلبی تولید کنند که معمولا استفاده از این لوازم یدکی ها نه تنها باعث بهبود عملکرد خودرو نمی شود بلکه در کارکرد دیگر قطعات نیز تاثیر مخربی می گذارد. شاید از نظر قیمتی لوازم یدکی های تقلبی از لوازم یدکی اصل و اورجینال ارزان تر باشند ولی کیفیت و کارایی بالایی ندارند و باعث آسیب رساندن به خودرو میشوند.
آشنایی با 8 مورد از مهمترین لوازم یدکی خودر
سیستم فنی خودرو از پیچیدگی جالبی برخوردار است اما در عین حال هیجان انگیز است و وظیفه هر قطعه مهم در آن همکاری با دیگر قطعات و در نتیجه باعث به حرکت در آوردن چرخ ها و موتور خودرو است. و دانستن هر چه بیشتر کار این قطعات مهم و کلیدی باعث شگفتی خواهد شد. که در اینجا می خواهیم به بررسی برخی از این قطعات شگفت انگیز بپردازیم. پس با ما همراه باشید…
1- استارت خودرو
از جمله قطعه مهمی که وظیفه راه اندازی خودرو را دارد استارت آن است و رسالت آن با به چرخش در آوردن اولیه موتور برای روشن نمودن خودرو کامل میشود. پس به زبان ساده استارت خودرو ؛ موتوری الکتریکی است که میتواند نیروی الکتریسیته را به مکانیکی تبدیل کند بدین صورت که برق از باتری گرفته شده و در طی عبور از سیم پیچ درون استارت، باعث چرخاندن چرخ دنده های استارت می گردد و در این مرحله است که وظیفه اصلی استارت آغاز میشود و آن هم رساندن دور موتور خودرو به حداقل ۱۰۰ دور بر دقیقه است که همزمان با چرخاندن سوئیچ، انرژی الکتریکی از باتری به استارت منتقل شده و در نتیجه استارت با چرخش خود، موتور را جهت روشن شدن به حرکت در می‌آورد.
2- شمع و وایر شمع
برای شناختن وایر شمع، اول بهتر است با شمع آشنا شوید. شمع؛ قطعه ای است کوچک که روی سیلندر خودرو جای گرفته و وظیفه آن، عمل جرقه زنی برای ایجاد احتراق در محفظه مخصوص میباشد. و وایر شمع خودرو ؛ قطعه ای است که برق را از کوئل یا دلکو به شمع انتقال میدهد. به همین دلیل است که شمع قطعه ای است لازم در کنار وایر شمع و بدون وجود شمع، وایر قادر نیست وظیفه خود را به درستی انجام دهد. بنابراین وظیفه وایر شمع به زبان ساده، انتقال برق خروجی از سیستم جرقه زنی به شمع های موتور و رساندن برق از کویل در خودرو‌های جدیدتر یا دلکو در خودرو‌های قدیمی تر به سر شمع هاست.
3- لنت ترمز
همه ما میدانیم که ترمز چه کار مهمی انجام میدهد؟ در شرایط اضطراری باعث متوقف شدن خودرو میشود که از تصادفات جلوگیری میکند و نباید این سیستم را در خودروها نادیده بگیریم. حال لنت یکی از بخش های ترمز است که متشکل از دو بخش کفشک لنت و لقه لنت میباشد که مجموعا لنت ترمز خودرو را تشکیل می دهند.
برای جلوگیری از تصادف باید خودرو را متوقف نمود و اینکار با ترمز کردن صورت میگیرد که برای توقف خودرو به اصطکاک نیاز است و این اصطکاک با وجود لنتها امکان پذیر است. بدین صورت که لنت ها با دیسک خودرو تماس پیدا کرده و بر اثر این تماس اصطکاک به وجود آمده که سبب کند شدن حرکت ماشین و در نتیجه توقف آن می شود و از تصادفات احتمالی جلوگیری میشود.
4- پروانه یا فن خودرو
از مهمترین سیستم های موجود در خودروها، سیستم خنک کننده آن است. که به دو دسته کلی آب خنک و خوا خنک تقسیم میشود. و از مهمترین اجزای این سیستم ها میتوان رادیاتور، واتر پمپ، ترموستات و پروانه خنک کننده یا همان فن را نام برد. و قطعه مورد نظر ما پروانه و فن خودرو است که در اینجا به شرح آن میپردازیم.
اگر متوجه شده باشید، فعالیت موتورهای احتراق داخلی با جرقه زنی و اشتعال همراه است، که این امر سبب ایجاد حرارت و دمای بالای میگردد. حال این حرارت در صورت بقا و عدم کاهش، باعث ایجاد اختلال در عملکرد موتور و فعالیت دیگر سیستم های خودرو گردیده و راندمان خودرو را پایین می آورد.
که در صورت بالا رفتن بیش از حد دما در سیستم فنی خودرو، ممکن است آسیب های متعددی به قطعات مختلف وارد آمده و خودرو از کار بیفتد. حال در اینجاست که فن یا پروانه خودرو وظیفه خود را بخوبی انجام میدهد تا خودرو از کار نیفتد. در واقع پروانه نقش یک دمنده را در خودرو ایفا میکند.
بدین صورت که، وقتی در موتور خودرو بر اثر عمل احتراق گرمای فوق العاده زیادی تولید و مقدار زیادی از آن به محیط داده می شود، آب خودرو توسط پمپی به نام واترپمپ (Water Pomp) در حال چرخیدن دور موتور است که گرمای تولید شده موتور به آب داده شده و آب گرم باید در نقطه گرمایش گرفته شود تا بتواند موتور خودرو را خنک کند.
حال این خنک شدن با ورود آب به رادیاتور، پس از چرخیدن به دور موتور میسر شده که آنجا آب طی دو فرایند 1- عبور از یک مسیر طولانی با سطح مقطع کم 2- برخورد هوای محیط با آب در تمام مدت عبور از رادیاتور، خنک می شود. برای تمام این کارها از یک پروانه استفاده میشود که نقش آن به جریان انداختن هوا و عبور آن از رادیاتور است. پس وظیفه پروانه یا همان فن خودرو خنک کردن موتور و تامین هوای مورد نیاز برای فرایند خنک کردن است.
5- شیشه بالابر خودرو
یکی از قابلیت های مهم خودرو، امکان باز و بسته شدن شیشه های جانبی به صورت اتوماتیک است که بتوان در هر لحظه ای به آن دسترسی داشت. برای این کار از شیشه بالابرها استفاده میشود و طراحی آنها با توجه به حجم استفاده بالایشان به گونه ای است که امکان سال ها کارکرد بدون مشکل را دارند. شیشه بالابرهای برقی؛
به صورت کلی مکانیسم ساده ای دارند و هر مجموعه شیشه بالابر شامل یک مجموعه ریل و موتور الکتریکی است که شیشه جانبی روی آن سوار شده و حرکت می کند. بسته به نوع طراحی خودرو، موتور شیشه بالابر می تواند از دو نوع ثابت و یا متحرک باشد. در مدل موتور ثابت، موتور شیشه بالابر در یک قسمت از سازه ریل محکم شده و به وسیله یک مجموعه گیربکس، کابل فولادی و قرقره شیشه را حرکت می دهد. در مدل موتور متحرک، موتور به شیشه متصل بوده و همراه آن حرکت می کند و شیشه را در راستای کابل و ریل بالا و پایین می کشد.
6- برف پاک کن خودرو
از حیاتی ترین قطعات خودرو وجود برف پاک کن خودرو برای انواع سواری ها از جمله اتوبوس و کامیون و … میباشد. در یک تعریف ساده، برف پاک کن قطعه ای است مکانیکی الکتریکی که وظیفه ی اصلی آن، پاک کردن شیشه ی جلو از باران، برف، گرد و خاک است و در شیشه ی عقب و چراغ های برخی خودروها نیز قابل نصب میباشد.
طرح های اولیه ی برف پاک کن، کاملاً مکانیکی بودند و توسط یک اهرم در کابین، به صورت دستی کنترل میشدند اما نمونه های مدرن کاملاً برقی و حتی به آب پاش، گرم کن و سنسورهای تشخیص باران نیز مجهز هستند. برف پاک کن ها متشکل از دو عدد قطعه مکانیکی (موتور برق و چرخ دنده کرمی به منظور تامین نیرو)،مجموعه رابط نیرو به منظور انتقال نیرو، تیغه های پاک کننده شیشه و آب پاش میباشد.
عملکرد برف پاک کن ها
همانطور که گفتیم مهمترین قطعات سیستم برف پاک کن خودرو، 2 عدد قطعه مکانیکی است که وظیفه آنها تامین نیرو برای حرکت رفت و برگشتی تیغه ها روی شیشه با سرعت بالا است. بدین منظور چرخ دنده کرمی برای کمک به موتور الکتریکی در نظر گرفته شده است تا گشتاور موتور برقی را تا 50 برابر افزایش دهد و در نقطه مقابل سرعت خروجی موتور را به نصف کاهش دهد. که نیروی به وجود آمده در این سیستم توسط رابط های مکانیکی سبب حرکت تیغه های شیشه پاک کن میشود و مدار الکتریکی موجود در سیستم شیشه پاک کن در هر لحظه مکان تیغه ها را شناسایی می کند. در واقع وجود میله کوچک متصل به محور چرخ دنده و ارتباط آن با شاتون بلند سبب حرکت رفت و برگشتی تیغه ها بر روی شیشه شده و باعث تمیزی شیشه ها از برف و باران و گرد و غبار میشوند.
7- بخاری خودرو
مطمئناً همه ما دوستدار رانندگی در هوای مطلوب هستیم که این هوای مطلوب بر میگردد به شرایط موجود در داخل کابین ماشین. و این امر با وجود سیستم خنک کننده در تابستان و هوای گرم و سیستم گرم کننده در زمستان و هوای سرد میسر میباشد. در زمستان استفاده از بخاری جزو الزامات است که گرم کردن کابین ماشین توسط بخاری آن صورت میگیرد.
گرمای بخاری خودرو از موتور آن تامین میشود بدین صورت که این گرما توسط آب رادیاتور جذب شده و بخشی از آن در رادیاتوری که برای بخاری تعبیه شده جریان پیدا می کند؛ با ورود این گرما به رادیاتور بخاری دمنده ای که در آن تعبیه شده است با گذر دادن جریان هوا، هوای گرم را به سمت داخل کابین هدایت میکند. بنابراین بر خلاف کولر خودرو عملکرد بخاری، فشاری به موتور وارد نمی کند.
8- واترپمپ
شاید برخی از قطعات کوچک خودرو به چشم نیایند و فکر کنیم که کار مهمی انجام نمیدهند اما اغلب همین قطعات کوچک مهمترین کار را انجام میدهند تا خودرو به درستی بتواند کار کند. حال یکی از مهمترین قطعه موتور خودرو که اساس ترین نقش را برعهده دارد، واترپمپ آن است و همانطور که از نامش پیداست وظایفش مربوط به پمپاژ آب می باشد و محل جاگیری آن بروی سیلندر و کنار تسمه تایم است.
بدین معنی که با به حرکت در آوردن دائمی آب و ضد یخ در موتور و پمپاژ آنها از جوش آوردن خودرو جلوگیری میکند. نحوه عملکرد آن بدین صورت است که با پمپاژ آب در اطراف موتور و سیلندرها باعث خنک شدن موتور خودرو شده و آب پس از گردش توسط واترپمپ خودرو دوباره به رادیاتور باز می گردد که این عمل توسط پره های داخل واتر پمپ انجام می شود.
